Het tweede trimester is aangebroken en daarmee ook de mooiste tijd voor veel zwangere vrouwen. Welke mijlpalen jij en je baby in de dertiende week van de zwangerschap kunnen verwachten, lees je hier!
De foetus is nu ongeveer zes centimeter lang en weegt zo'n veertien tot achttien gram.Alle organen zijn nu aanwezig en groeien verder, totdat ze geheel functioneel zijn. Rond de dertiende zwangerschapsweek ontstaan de stembanden in de keel. Bovendien kan de baby nu al slikken en oefent hij/zij de ademhaling. Je kunt de borstkas omhoog en omlaag zien bewegen. Tot aan de bevalling wordt de baby echter via de navelstreng voorzien van zuurstof. Toch zijn deze oefeningen in het vruchtwater belangrijk voor een goede ontwikkeling van de organen, spieren en gewrichten. Ze helpen de baby ook om alle vitale vaardigheden na de geboorte beter te beheersen. Het inslikken van het vruchtwater helpt bijvoorbeeld bij het op gang brengen van de maag-, darm- en nierfuncties. Met de ademhalingen worden de longen getraind en de gymnastiekoefeningen in de vruchtzak zetten de spieren ertoe aan om te groeien.
Je baby is nu ongeveer zo groot als een kleine perzik.
Het vruchtwater zelf dient nog altijd als ‘trapveldje’ voor de ontwikkeling, maar biedt daarnaast als kussentje ook bescherming tegen invloeden van buitenaf, helpt bij de warmteregulatie en voorkomt het samengroeien met de gevoelige membranen.
Het dooierzakje, dat voorheen voedingsstoffen leverde aan de baby en bloedcellen produceerde, lost nu volledig op. De lever, het beenmerg en de milt nemen de bloedvorming nu over.
Welke functie heeft de placenta?
Deze is nu volledig ontwikkeld en voorziet het kind van stoffen via de bloedsomloop. Je kunt je de placenta voorstellen als een boom met veel takken, die op hun beurt weer allemaal vertakkingen hebben. Deze staan in verbinding met het bloed van de moeder, waardoor er voedingsstoffen en zuurstof naar de baby kan worden geleid en afvalstoffen kunnen worden afgevoerd. Bovendien werkt de placenta als een filter of beschermend schild tegen diverse ziekteverwekkers en schadelijke stoffen (maar niet tegen allemaal!) De placenta maakt ook belangrijke hormonen aan voor de zwangerschap, de geboorte en de borstvoeding.
Voor deze taken, die voor de foetus van vitaal belang zijn, is een goede bloedtoevoer onmisbaar. Een hoge bloeddruk, roken en ziektes kunnen deze aantasten en hinderen daarmee de ontwikkeling van de baby.
Ben je niet meer zo misselijk? Dan zul je vast dubbel zo blij worden van al dat extra eten. Je lichaam heeft ongeveer 300 extra calorieën nodig (ongeveer drie bananen of een sneetje brood met kaas). De gewichtstoename is voor iedereen anders en hangt niet alleen af van de misselijkheid in de eerste weken, maar ook van je begingewicht. Gemiddeld is de toename tot nu toe ongeveer drie kilo. Mogelijk zie je geleidelijk ook het babybuikje ontstaan.
Je hebt nu niet alleen meer calorieën nodig, maar ook veel vitamines en mineralen. Je kunt het beste met je huisarts bespreken welk voedingspatroon de behoefte van jou en je baby dekt. Ook kun je samen kijken of je misschien baat hebt bij voedingssupplementen.
Vanwege het verhoogde bloedvolume kan het zijn dat je bloedvaten onder de huid zichtbaar worden.
Hoewel het zwangerschapshormoon HCG aan het afbouwen is, draait de overgebleven hormoonproductie voor de zwangerschap op volle toeren. Daarnaast kan de placenta haar werk nu ook zonder eierstokken doen. De verhoogde progesteronspiegel leidt tot een grotere kans op constipatie en een verlaagde bloeddruk.
De hormonen drijven ook de productie van het huidpigment melanine op. Dit versterkt de pigmentatie van de huid en maakt vooral de zone rond de tepels en de schaamlippen donkerder.
Mocht je dit vervelend vinden: geen zorgen! Na de zwangerschap verdwijnen deze veranderingen meestal net zo snel als dat ze gekomen zijn.
Bronnen:
Your pregnancy week by week, Prof. Lesley Regan, DK Limited London, 2019, p. 110 f.
Afbeelding: Unsplash